February 1, 2016

Những lời hứa phải giữ trong năm 2016

Bill gates và Melinda Gates

Phạm Nguyên Trường dịch

Chúng ta đang sống trong giai đoạn khác thường. Ngày nào dường như cũng đưa đến những tin tức mới về một cuộc khủng hoảng đang xảy ra – dù đấy có là khủng hoảng nhập cư, sự biến đổi quá nhanh của kinh tế, khủng hoảng về an ninh hay thay đổi khí hậu thì cũng thế. Một nhân tố chung cho tất cả những thách thức phức tạp và chưa có tiền lệ này là nghèo đói, xóa được đói nghèo thì vượt qua những khủng hoảng trên sẽ dễ hơn rất nhiều.

Có lí do để lạc quan về quá trình thu hẹp khoảng cách bất bình đẳng. Từ đầu thế kỉ này, đã có những bước đi quyết liệt nhằm hướng tới một thế giới, trong đó mỗi người đều có cơ hội có một cuộc sống mạnh khỏe và hữu ích. Tỉ lệ các bà mẹ chết trong khi sinh đã giảm gần một nửa, tử vong ở trẻ em và tử vong vì bệnh sốt rét đã giảm một nửa; tỉ lệ người sống trong hoàn cảnh quá bần hàn đã giảm hơn một nửa. Và năm ngoái, thế giới đã kí thỏa thuận hoàn tất công việc này.
Bill gates và Melinda Gates

Điều quan trọng nhất của Các mục tiêu toàn cầu (Global Goals) mà 193 quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc thỏa thuận vào tháng 9 năm ngoái là chấm dứt nạn nghèo đói dưới mọi hình thức và ở khắp mọi nơi trước năm 2030. Chúng tôi tin tưởng rằng đấy là điều không chỉ khả thi mà sẽ còn được thấy những đột phá lớn trên con đường đó, tức là những đột phá tạo ra những cơ hội chưa từng có cho nhân dân các nước nghèo trên thế giới. Hơn thế nữa, chúng tôi cho rằng trong 15 năm tới đời sống của người nghèo sẽ được cải thiện nhanh chóng hơn bất cứ giai đoạn nào khác trong lịch sử - và cải thiện nhiều hơn những thành phần dân cư khác.

Mặc dù tiến bộ là khả thi, nhưng không phải là nhất định phải xảy ra. Muốn thành công thì phải có ý chí chính trị, phải có sự hợp tác trên bình diện toàn cầu và sự sáng tạo của con người – đấy là thông điệp mà chúng tôi luôn luôn nói trong những buổi gặp gỡ và sự kiện ở Diễn đàn Kinh tế Thế giới ở Davos trong tuần này. Về phần mình, quĩ Bill & Melinda Gates sẽ tập trung vào những lĩnh vực cần thiết nhất và sẽ chấp nhận những rủi ro mà những người khác không thể hay không muốn chấp nhận. Trong năm nay, chúng tôi sẽ tập trung nỗ lực vào ba lĩnh vực lớn.

Thứ nhất, chúng tôi sẽ tiếp tục ủng hộ những tổ chức đã giúp đỡ chúng tôi đạt được những thành tích như hiện nay.

Từ năm 2002, Quĩ Global Fund nhằm đấu tranh với bệnh AIDS, bệnh lao và bệnh sốt rét đã thu hút được nguồn nhân lực và tài chính chưa từng có cho cuộc chiến chống những căn bệnh truyền nhiễm mà những người nghèo nhất chiếm tỉ lệ khá cao. Bằng cách cung cấp thuốc chữa bệnh, đào tạo bác sĩ và y tá và xây dựng hệ thống bảo vệ sức khỏe vững vàng hơn, cho đến nay Quĩ này đã cứu sống được 17 triệu người. Đây là thành tích đáng ghi nhận. Hội nghị những Mạnh thường quân của Quĩ trong năm nay sẽ trở thành một cơ hội nữa trong việc hỗ trợ quá trình xây dựng một thế giới tốt đẹp hơn. Chúng ta cần phải làm nhiều nhất – không chỉ là để cứu thêm 8 triệu người nữa, mà còn giúp đỡ hệ thống y tế ở những nước có thu nhập thấp và bằng cách đó, làm giảm nguy cơ khủng hoảng trong lĩnh vực y tế trong tương lai.

Tương tự như thế, nhờ sự tham gia tích cực của Gavi (the Vaccine Alliance – Liên minh vắc-xin) mà từ đầu thập niên đến nay có gần 4 triệu người được cứu sống vì họ đã được tiêm vắc-xin phòng chống các loại bệnh truyền nhiễm khác nhau. Trong 5 năm tới Gavi và các đối tác của họ dự kiến tiêm vắc-xin cho 300 triệu người nữa, tức là giúp cho hàng triệu trẻ em và thanh thiếu niên thoát chết và thịnh vượng – và bằng cách đó thúc đẩy kinh tế của các nước đang phát triển.

Thứ hai, chúng tôi sẽ tập trung chú ý tới phụ nữ và trẻ em gái.

Dù theo tiêu chuẩn nào thì thế giới cũng đã trở thành tốt hơn cho phụ nữ và trẻ em gái hơn bất cứ giai đoạn nào khác trước đây. Nhưng vẫn chưa hoàn toàn tốt. Họ cần được tiếp cận dễ dàng hơn với các dịch vụ y tế, nhất là kế hoạch hóa gia đình; mở rộng cơ hội về kinh tế, và có nhiều quyền hơn trong việc quyết định đời sống của chính mình (đến lượt nó, điều này đòi hỏi sự tham gia nhiều hơn vào công việc và lãnh đạo xã hội).

Tạo điều kiện cho phụ nữ và trẻ em gái chuyển hóa đời sống của chính họ là khoản đầu tư thông minh nhất của chúng ta. Cải thiện sức khỏe và mức sống, tạo cho họ điều kiện giáo dục tốt hơn và giải phóng tiềm năng kinh tế của họ là nền tảng để xây dựng cộng đồng và đất nước ngày càng thịnh vượng hơn. Nhưng chúng ta cần phải hiểu rõ hơn những bước đi tốt nhất nhằm giúp phụ nữ thành công. Và, để vượt qua hàng thế kỉ bất bình đẳng giới, chúng ta còn phải cố gắng nhiều hơn nữa. Hội nghị mang tên Women Deliver được tổ chức vào tháng 5 năm nay là một cơ hội nữa nhằm thúc đẩy nhiều hành động hơn và cũng là cơ hội để các Mạnh thường quân thể hiện cam kết của mình.

Thứ ba, chúng tôi sẽ đầu tư vào lĩnh vực cải tiến, sáng tạo.

Thành tích trong khoa học và công nghệ - từ những loại vắc-xin mới và những giống cây trồng mới đến những chiếc điện thoại thông minh và máy tính bảng rẻ hơn – là những tác nhân xóa đói giảm nghèo vĩ đại nhất. Ngay trong vài tuần vừa qua thế giới đã chứng tỏ sẵn sàng chi tiêu nhiều hơn nữa để tìm cho ra những nguồn năng lượng sạch, ổn định với giá cả phải chăng. Đây là một trong những biện pháp quan trọng nhất nhằm giúp người nghèo đối phó với biến đổi khí hậu. Trong khi đó, sáng kiến cải tiến trong lĩnh vực y tế đã giúp thế giới tiến gần tới chiến thắng bệnh bại liệt ở trẻ em và chúng ta hi vọng sẽ được chứng kiến những kết quả bất ngờ trong việc sử dụng ba loại thuốc trong điều trị, giúp loại trừ bệnh chân voi (120 triệu người mắc căn bệnh này).

Nhưng có một sự thật cay đắng là các khoản đầu tư hiện tại cho nghiên cứu và phát triển nhằm giải quyết việc chữa bệnh của những người nghèo nhất trên thế giới chưa tương xứng với nhu cầu của họ. Những phương tiện và công nghệ mà chúng ta có cũng không đủ sức đưa chúng ta đến nơi cần đến. Muốn đạt được những mục tiêu mà Global Goals đặt ra về sức khỏe của bà mẹ và trẻ em và bệnh truyền nhiễm thì từ nay đến năm 2020 chúng ta phải gia tăng gấp đôi các khoản đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D). Đấy là lí do vì sao chúng ta phải đưa R&D vào chương trình nghị sự của hội nghị thượng đỉnh G7 ở Nhật Bản vào tháng 5 năm nay, mà phải tập trung chủ yếu vào việc phát triển và sử dụng những sản phẩm vừa cứu người vừa cải thiện một cách đáng kể tương lai kinh tế của những người nghèo nhất.

Ủng hộ thường xuyên không chỉ những tổ chức như Global Fund và Gavi, mà trao quyền cho phụ nữ và trẻ em gái cũng như ủng hộ sáng kiến, sáng tạo là những việc làm quan trọng nhất trong việc thúc đẩy tiến bộ cho những người nghèo nhất trên thế giới. Nhưng có thể và cần phải làm nhiều hơn thế. Thế giới cần phải liên kết lại để ủng hộ tất cả những nỗ lực nhằm xóa đói nghèo, vì đây là bước đầu tiên và quan trọng nhất để vượt qua nhiều thách thức – từ di dân đến chủ nghĩa khủng bố - mà chúng ta đang đối mặt.

Đầu đề các bài báo ra hàng ngày thường thể hiện khoảng cách giữa thế giới hiện tại với thế giới không còn đói nghèo. Nhưng những đầu đề này không nói được rằng, dù sao mặc lòng, cuộc đời của những người nghèo khổ nhất cũng đang được cải thiện. Nếu chúng ta giữ lời hứa với họ thì đấy sẽ sẽ là những dòng tin tức được đưa lên trang nhất.


Bill Gates, là người sáng lập và cố vấn công nghệ của Microsoft Corporation, là đồng chủ tịch quỹ Bill & Melinda Gates Foundation.

Melinda Gates là đồng chủ tịch quỹ Bill & Melinda Gates Foundation.

Nguồn: http://www.project-syndicate.org/commentary/gates-foundation-2016-priorities-by-bill-gates-and-melinda-gates-2016-01

Đã đăng trên Việt Nam Thời Báo

No comments:

Post a Comment