Trường Xuân dịch
Tony Blair, cựu thủ tướng Anh
Danh sách các hoạt động của những kẻ khủng bố Hồi giáo trong năm 2015 khá dài và rất tàn nhẫn. Tháng nào cũng có người gị giết nhân danh hệ tư tưởng tàn bạo này.
Tháng 1, có khoảng 2.000 người bị thảm sát ở Baga, Nigeria; một quả bom gài trên xe đã giết chết 38 người ở Sana'a, Yemen; 60 người bị giết trong khi đang cầu nguyện trong một thánh đường ở Shikarpur, Pakistan. Tháng 6, hơn 300 người bị giết hay bị thương trong những vụ tấn công ở khu vực Diffa, Niger; ở Kuwait City, và ở Sousse, Tunisia. Và tháng 10, gần 200 người bị những kẻ khủng bố giết hại ở Sarajevo, Beirut, và Paris. Sau đó, đầu tháng 12 đã xảy ra vụ nã súng vào đám đông ở San Bernardino, California.
Khủng bố lan tràn không chỉ giới hạn ở những tội ác của nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria (ISIS), đấy là vấn đề toàn cầu. Vì lý do đó, cộng đồng quốc tế cần một chiến lược toàn diện nhằm đánh bại chủ nghĩa cực đoan Hồi giáo - trong đó sức mạnh quân sự, ngoại giao, và phát triển sát cánh bên nhau nhằm làm cho thế giới ổn định hơn.
Vấn đề cấp bách nhất của chiến lược này là đập tan ISIS, không chỉ ở Syria và Iraq, mà còn ở Libya và ở tất cả những nơi nó đang hoạt động. Các cuộc tranh luận về cách làm không chỉ tập trung vào việc có nên đưa lực lượng bộ binh của phương Tây tới hay không. Tất cả chúng ta đều phải làm những việc cần thiết nhằm đánh bại nhóm đã chiếm giữ lãnh thổ của năm quốc gia và tuyên bố thành lập nhà nước mới, được cai trị bởi những hệ tư tưởng cuồng tín . Bởi vì thương lượng không thể loại bỏ được ISIS, một liên minh rộng lớn - với chiến lược đúng đắn về chính trị - phải chiến thắng nó ở khắp mọi nơi.
Nhưng chiến thắng ISIS chỉ là bước đầu, mặc dù là bước cực kì cần thiết, để tiến tới kết quả công bằng ở Syria, nghĩa là giải pháp tạo điều kiện cho nước này tiến bộ và tôn trọng đầy đủ quyền của người thiểu số - Bashar al-Assad phải ra đi. Kết quả đó đòi hỏi phải có đòn bẩy trên bàn đàm phán, đó là lý do vì sao việc giúp đỡ đồng minh của chúng ngay trên mặt đất ở Syria là cực kì quan trọng.
Hơn nữa, ISIS chỉ là biểu hiện độc ác nhất của chủ nghĩa cực đoan, đã gây ra biết bao nhiêu tai họa trên khắp thế giới trong hàng chục năm qua. Chúng ta phải xây dựng lực lượng quốc tế đủ sức chống lại những kẻ cực đoan bất cứ đâu - và bất cứ khi nào – ngay khi chúng tìm cách xây dựng lực lượng.
Cụ thể là đối với châu Âu, cần phải suy nghĩ thật kĩ. Đe dọa của ISIS không nằm cạnh cửa nhà chúng ta, nó nằm ngay trong nhà của chúng ta và chúng ta rất muốn xóa sổ nó trong ngắn hạn và trung hạn. Về lâu dài, chúng ta phải công nhận rằng vấn đề là ý thức hệ của chủ nghĩa cực đoan. Rất ít phần tử thánh chiến đi theo ISIS và bọn cùng hội cùng thuyền với chúng - nhưng có nhiều người chấp nhận một phần thế giới quan của chúng.
Hồi giáo, được nhiều tín đồ hiểu và thực hành, là tôn giáo hòa bình và xứng đáng được tôn trọng. Tôn giáo này đã có đóng góp rất lớn vào đời sống và sự tiến bộ của nhân loại. Nhưng chúng ta không thể tiếp tục phủ nhận bản chất của vấn đề mà chúng ta đang gặp. Ở nhiều quốc gia Hồi giáo, nhiều người tin rằng CIA hoặc của người Do Thái đứng đằng sau những vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001. Trong khi đó, các giáo sĩ Hồi giáo với hàng triệu tín đồ trên Twitter trên khắp thế giới tuyên bố rằng phải giết những người ngoại đạo và bội giáo hoặc là họ kêu gọi thánh chiến chống lại người Do Thái.
Trung tâm về các vấn đề Tôn Giáo và Địa-Chính trị ở quỹ của tôi ngày nào cũng theo theo dõi chủ nghĩa cực đoan này và quá trình nghiên cứu nó đã dẫn tới những kết quả hấp dẫn và đáng báo động. Nó cho thấy rõ rằng muốn nhổ hệ tư tưởng này thì phải đào thật sâu.
Với mục đích như thế, tôi ủng hộ “Cam kết toàn cầu về giáo dục”: mỗi và mọi quốc gia có trách nhiệm thúc đẩy lòng khoan dung văn hóa và tôn giáo và xóa bỏ thành kiến văn hóa và tôn giáo trong hệ thống giáo dục của mình.
Chúng ta còn phải hỗ trợ những người đối đầu với chủ thuyết cực đoan. Nhiều nhà thần học dũng cảm và nghiêm túc - như những người ở nhà thờ Hồi giáo al-Azhar ở Cairo hay giáo sĩ Sheikh Abdullah bin Bayyah ở Mauritania – những người đang chỉ ra cách thức đưa học thuyết chân thực của đạo Hồi hòa giải với thế giới hiện đại.
Liên minh với các nhà lãnh đạo Hồi giáo, những người sẵn sàng dẫn dắt cuộc chiến đấu chống lại sự xuyên tạc đức tin của họ là việc làm cực kì cần thiết. Đôi khi chúng ta coi Trung Đông là một mớ hỗn độn, cần tránh xa. Nhưng - nếu chúng ta cần nhắc nhở - cuộc tàn sát ngày 13 tháng 11 ở Paris cho thấy cách tiếp cận như thế là không hiệu quả.
Thay vào đó, chúng ta nên nghĩ rằng Trung Đông và Hồi giáo đang trong quá trình chuyển tiếp: Trung Đông đang hướng tới những xã hội dựa trên luật pháp và lòng khoan dung về tôn giáo, còn Hồi giáo thì hướng tới vị trí xứng đáng của nó, như một đức tin của tiến bộ và nhân văn. Nhìn theo cách này thì đây không phải là một mớ hỗn độn cần phải tránh xa, mà là cuộc đấu tranh giữa sống và chết, trong đó, những quyền lợi căn bản của chúng ta đang bị đe dọa.
Theo đó, chúng ta nên thúc đẩy những người đang hoạt động vì một tương lai phóng khoáng cho Trung Đông và Hồi giáo. Các nước vùng Vịnh, Ai Cập và Jordan là đồng minh của chúng ta: khi họ gặp những thách thức của quá trình hiện đại hóa thì chúng ta phải sẵn sàng giúp đỡ.
Cuối cùng, chúng ta phải công nhận rằng trong năm tới, giải quyết cuộc xung đột Israel-Palestine có tầm quan trọng đặc biệt. Tự nó đã là vấn đề quan trọng, mà nó còn góp phần cải thiện quan hệ quốc tế và quan hệ giữa các ton giáo - và tái khẳng định một cách mạnh mẽ nguyên tắc chung sống hoà bình, vốn là nền tảng của trật tự quốc tế.
Chúng ta cần phải đưa ra được chính sách đối ngoại thể hiện được những bài học của giai đoạn từ ngày 11 tháng 9 cho đến nay. Chính sách đó phải công nhận nhu cầu tham gia một cách tích cực – khôn khéo chứ không phải là bất lực, bằng kinh nghiệm của chính chúng ta.
Cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan đòi hỏi phải có lực lượng quân sự. Nhưng nó cũng cần giáo dục, để cho những công dân của chúng ta và những người đến với đất nước chúng ta hiểu vì sao các giá trị của chúng ta là quan trọng và vì sao chúng ta sẽ bảo vệ những giá trị đó. Và cũng cần hợp tác - nhất là trong lĩnh vực ngoại giao.
Nhưng đấy là cuộc chiến mà chúng ta sẽ thắng. Những kẻ cuồng tín Hồi giáo, những người muốn giết chết nền văn minh của chúng ta chính là những kẻ đang làm băng hoại tôn giáo của họ. Họ sẽ không làm được cả hai việc đó. Đại đa số người dân trên thế giới đều muốn sống bên nhau. Với sự hỗ trợ và lòng quyết tâm của họ, tinh thần hòa bình – vượt lên các hệ tư tưởng, chính trị hay tôn giáo - sẽ giữ thế thượng phong.
Tony Blair là Thủ tướng Vương quốc Anh từ năm 1997 đến năm 2007. Sau khi rời nhiệm sở ông thàng lập Sáng kiến Quản trị châu Phi (Africa Governance Initiative), Quỹ Niềm tin Tony Blair (Faith Foundation) và Sáng kiến Niềm tin và Toàn cầu hóa (Faith and Globalization Initiative).
Khủng bố lan tràn không chỉ giới hạn ở những tội ác của nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria (ISIS), đấy là vấn đề toàn cầu. Vì lý do đó, cộng đồng quốc tế cần một chiến lược toàn diện nhằm đánh bại chủ nghĩa cực đoan Hồi giáo - trong đó sức mạnh quân sự, ngoại giao, và phát triển sát cánh bên nhau nhằm làm cho thế giới ổn định hơn.
Vấn đề cấp bách nhất của chiến lược này là đập tan ISIS, không chỉ ở Syria và Iraq, mà còn ở Libya và ở tất cả những nơi nó đang hoạt động. Các cuộc tranh luận về cách làm không chỉ tập trung vào việc có nên đưa lực lượng bộ binh của phương Tây tới hay không. Tất cả chúng ta đều phải làm những việc cần thiết nhằm đánh bại nhóm đã chiếm giữ lãnh thổ của năm quốc gia và tuyên bố thành lập nhà nước mới, được cai trị bởi những hệ tư tưởng cuồng tín . Bởi vì thương lượng không thể loại bỏ được ISIS, một liên minh rộng lớn - với chiến lược đúng đắn về chính trị - phải chiến thắng nó ở khắp mọi nơi.
Nhưng chiến thắng ISIS chỉ là bước đầu, mặc dù là bước cực kì cần thiết, để tiến tới kết quả công bằng ở Syria, nghĩa là giải pháp tạo điều kiện cho nước này tiến bộ và tôn trọng đầy đủ quyền của người thiểu số - Bashar al-Assad phải ra đi. Kết quả đó đòi hỏi phải có đòn bẩy trên bàn đàm phán, đó là lý do vì sao việc giúp đỡ đồng minh của chúng ngay trên mặt đất ở Syria là cực kì quan trọng.
Hơn nữa, ISIS chỉ là biểu hiện độc ác nhất của chủ nghĩa cực đoan, đã gây ra biết bao nhiêu tai họa trên khắp thế giới trong hàng chục năm qua. Chúng ta phải xây dựng lực lượng quốc tế đủ sức chống lại những kẻ cực đoan bất cứ đâu - và bất cứ khi nào – ngay khi chúng tìm cách xây dựng lực lượng.
Cụ thể là đối với châu Âu, cần phải suy nghĩ thật kĩ. Đe dọa của ISIS không nằm cạnh cửa nhà chúng ta, nó nằm ngay trong nhà của chúng ta và chúng ta rất muốn xóa sổ nó trong ngắn hạn và trung hạn. Về lâu dài, chúng ta phải công nhận rằng vấn đề là ý thức hệ của chủ nghĩa cực đoan. Rất ít phần tử thánh chiến đi theo ISIS và bọn cùng hội cùng thuyền với chúng - nhưng có nhiều người chấp nhận một phần thế giới quan của chúng.
Hồi giáo, được nhiều tín đồ hiểu và thực hành, là tôn giáo hòa bình và xứng đáng được tôn trọng. Tôn giáo này đã có đóng góp rất lớn vào đời sống và sự tiến bộ của nhân loại. Nhưng chúng ta không thể tiếp tục phủ nhận bản chất của vấn đề mà chúng ta đang gặp. Ở nhiều quốc gia Hồi giáo, nhiều người tin rằng CIA hoặc của người Do Thái đứng đằng sau những vụ tấn công khủng bố ngày 11 tháng 9 năm 2001. Trong khi đó, các giáo sĩ Hồi giáo với hàng triệu tín đồ trên Twitter trên khắp thế giới tuyên bố rằng phải giết những người ngoại đạo và bội giáo hoặc là họ kêu gọi thánh chiến chống lại người Do Thái.
Trung tâm về các vấn đề Tôn Giáo và Địa-Chính trị ở quỹ của tôi ngày nào cũng theo theo dõi chủ nghĩa cực đoan này và quá trình nghiên cứu nó đã dẫn tới những kết quả hấp dẫn và đáng báo động. Nó cho thấy rõ rằng muốn nhổ hệ tư tưởng này thì phải đào thật sâu.
Với mục đích như thế, tôi ủng hộ “Cam kết toàn cầu về giáo dục”: mỗi và mọi quốc gia có trách nhiệm thúc đẩy lòng khoan dung văn hóa và tôn giáo và xóa bỏ thành kiến văn hóa và tôn giáo trong hệ thống giáo dục của mình.
Chúng ta còn phải hỗ trợ những người đối đầu với chủ thuyết cực đoan. Nhiều nhà thần học dũng cảm và nghiêm túc - như những người ở nhà thờ Hồi giáo al-Azhar ở Cairo hay giáo sĩ Sheikh Abdullah bin Bayyah ở Mauritania – những người đang chỉ ra cách thức đưa học thuyết chân thực của đạo Hồi hòa giải với thế giới hiện đại.
Liên minh với các nhà lãnh đạo Hồi giáo, những người sẵn sàng dẫn dắt cuộc chiến đấu chống lại sự xuyên tạc đức tin của họ là việc làm cực kì cần thiết. Đôi khi chúng ta coi Trung Đông là một mớ hỗn độn, cần tránh xa. Nhưng - nếu chúng ta cần nhắc nhở - cuộc tàn sát ngày 13 tháng 11 ở Paris cho thấy cách tiếp cận như thế là không hiệu quả.
Thay vào đó, chúng ta nên nghĩ rằng Trung Đông và Hồi giáo đang trong quá trình chuyển tiếp: Trung Đông đang hướng tới những xã hội dựa trên luật pháp và lòng khoan dung về tôn giáo, còn Hồi giáo thì hướng tới vị trí xứng đáng của nó, như một đức tin của tiến bộ và nhân văn. Nhìn theo cách này thì đây không phải là một mớ hỗn độn cần phải tránh xa, mà là cuộc đấu tranh giữa sống và chết, trong đó, những quyền lợi căn bản của chúng ta đang bị đe dọa.
Theo đó, chúng ta nên thúc đẩy những người đang hoạt động vì một tương lai phóng khoáng cho Trung Đông và Hồi giáo. Các nước vùng Vịnh, Ai Cập và Jordan là đồng minh của chúng ta: khi họ gặp những thách thức của quá trình hiện đại hóa thì chúng ta phải sẵn sàng giúp đỡ.
Cuối cùng, chúng ta phải công nhận rằng trong năm tới, giải quyết cuộc xung đột Israel-Palestine có tầm quan trọng đặc biệt. Tự nó đã là vấn đề quan trọng, mà nó còn góp phần cải thiện quan hệ quốc tế và quan hệ giữa các ton giáo - và tái khẳng định một cách mạnh mẽ nguyên tắc chung sống hoà bình, vốn là nền tảng của trật tự quốc tế.
Chúng ta cần phải đưa ra được chính sách đối ngoại thể hiện được những bài học của giai đoạn từ ngày 11 tháng 9 cho đến nay. Chính sách đó phải công nhận nhu cầu tham gia một cách tích cực – khôn khéo chứ không phải là bất lực, bằng kinh nghiệm của chính chúng ta.
Cuộc chiến chống chủ nghĩa cực đoan đòi hỏi phải có lực lượng quân sự. Nhưng nó cũng cần giáo dục, để cho những công dân của chúng ta và những người đến với đất nước chúng ta hiểu vì sao các giá trị của chúng ta là quan trọng và vì sao chúng ta sẽ bảo vệ những giá trị đó. Và cũng cần hợp tác - nhất là trong lĩnh vực ngoại giao.
Nhưng đấy là cuộc chiến mà chúng ta sẽ thắng. Những kẻ cuồng tín Hồi giáo, những người muốn giết chết nền văn minh của chúng ta chính là những kẻ đang làm băng hoại tôn giáo của họ. Họ sẽ không làm được cả hai việc đó. Đại đa số người dân trên thế giới đều muốn sống bên nhau. Với sự hỗ trợ và lòng quyết tâm của họ, tinh thần hòa bình – vượt lên các hệ tư tưởng, chính trị hay tôn giáo - sẽ giữ thế thượng phong.
Tony Blair là Thủ tướng Vương quốc Anh từ năm 1997 đến năm 2007. Sau khi rời nhiệm sở ông thàng lập Sáng kiến Quản trị châu Phi (Africa Governance Initiative), Quỹ Niềm tin Tony Blair (Faith Foundation) và Sáng kiến Niềm tin và Toàn cầu hóa (Faith and Globalization Initiative).
Nguồn: Dân Luận.
No comments:
Post a Comment