273.
Kemalism - Chủ nghĩa Kemal. Chủ nghĩa Kemal cũng còn gọi là Atatürkism hay
Sáu Mũi tên (Six Arrows) là hệ tư tưởng nền tảng của nước Cộng hòa Thổ Nhĩ Kỳ.
Chủ nghĩa Kemal, được Mustafa Kemal Atatürk áp
dụng, là những cuộc cải cách sâu rộng về chính trị, xã hội, văn hóa và
tôn giáo nhằm tách nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ mới ra khỏi đế chế Ottoman trước đó và theo
lối sống hiện đại hóa, trong đó có thiết lập chế độ dân chủ, chủ nghĩa thế tục,
và nhà nước hỗ trợ nghiên cứu khoa học và giáo dục miễn phí, nhiều biện pháp được
áp dụng lần đầu tiên ở Thổ Nhĩ Kỳ trong thời kỳ Atatürk làm tổng thống.
274.
Khmer Rouge – Khmer Đỏ. Khmer Đỏ, tên chính thức là Đảng
Campuchia Dân chủ, là tổ chức chính trị cầm quyền tại Campuchia từ 1975 đến
1979. Tổ chức này còn được biết với các tên Đảng Cộng sản Khmer, Quân đội Nhân
dân Campuchia Dân chủ.
Ban đầu Khmer Đỏ tuyên
bố đi theo chủ nghĩa cộng sản thuộc nhánh chủ nghĩa Marx-Lenin, thế nhưng, sau
những mâu thuẫn nội bộ và việc thủ lĩnh đảng là Pol Pot tiêu diệt những đảng
viên phản đối tư tưởng cực đoan của ông ta, Khmer Đỏ đã dần trở thành tổ chức
theo chủ nghĩa Sô vanh, tư tưởng Mao Trạch Đông và tư tưởng bài ngoại. Tới năm
1981, Khmer Đỏ chính thức tuyên bố họ không đi theo chủ nghĩa cộng sản.
Thời kỳ cầm quyền của
Khmer Đỏ ở Campuchia chấm dứt khi Việt Nam cho đưa quân sang Campuchia lật đổ
chính quyền Khmer đỏ của Pol Pot vào năm 1979 và lập ra nhà nước Cộng hòa Nhân
dân Campuchia với Heng Samrin lên làm Chủ tịch. Chế độ Khmer Đỏ nổi tiếng vì đã
giết chết khoảng 2 triệu người (trong khi dân số chỉ là 7,1 triệu) bằng các biện
pháp tử hình bằng các dụng cụ thô sơ như cuốc, mai, xẻng, bỏ đói và lao động cưỡng
bức. Đây là chế độ nhiều học giả coi là một trong những chế độ tàn bạo nhất
trong thế kỷ XX – và thường so sánh với chế độ của Adolf Hitler. Nếu tính theo
tỷ lệ người bị giết, có thể đây là chế độ giết người nhiều nhất trong thế kỷ
XX.
275.
Kibbutz – Hợp tác xã.
Hợp tác xã nông nghiệp ở Israel, với các xã viên cùng làm cùng ăn và không có
tài sản tư hữu. Phong trao hợp tác xã được những người định cư Do Thái khởi động
ở Palestine trước khi nhà nước Israel được thành lập. Trong những năm 1960 và
1970 ở phương Tây, nhiều người tỏ ra hâm mộ phong trào này, nhưng nó đã nhanh
chóng lụi tàn.
bài rất hấp dẫn
ReplyDelete