Phúc Âm theo Judas

 Trò chuyện với Chat GPT

Hỏi: Xin hỏi tại sao bây giờ lại xuất hiện The Gospel of Judas?

Trả lời: "The Gospel of Judas" (Phúc Âm Giu-đa) xuất hiện trở lại trong thời hiện đại là một sự kiện gây chấn động học giới và giới thần học. Tuy nhiên, văn bản này không phải là mới được viết, mà là một văn bản cổ, từng bị thất truyền hàng thế kỷ, cho đến khi được khám phá lại vào thế kỷ 20 và công bố rộng rãi vào năm 2006. Dưới đây là lý do vì sao "Phúc Âm Giu-đa" lại xuất hiện trở lại vào thời điểm gần đây:

1. Lịch sử thất lạc và phát hiện

 Nguồn gốc: Văn bản gốc được viết bằng tiếng Coptic, khoảng thế kỷ thứ III – IV, nhưng được cho là bản dịch từ nguyên bản tiếng Hy Lạp cổ khoảng năm 150–180 sau Công nguyên.

 Phái giáo phái: Văn bản này thuộc về nhóm văn chương ngộ đạo (Gnostic) — một nhánh Kitô giáo sơ khai bị Giáo hội chính thống xem là tà giáo.

 Bị chôn vùi: Trong quá trình Giáo hội chính thống loại bỏ các sách ngộ đạo ra khỏi Tân Ước, nhiều văn bản như thế đã bị tiêu hủy hoặc thất lạc.

 Phát hiện: Một bản sao của "The Gospel of Judas" được phát hiện vào cuối những năm 1970 ở Ai Cập, trong một hang động. Tuy nhiên, bản thảo này đã qua tay nhiều người sưu tầm, bị hư hỏng và phải mất hàng chục năm để phục hồi, xác minh và dịch thuật.

 2. Tại sao được công bố vào năm 2006?

Sau nhiều năm đàm phán giữa các nhà sưu tầm, các tổ chức học thuật, và quá trình phục chế, National Geographic Society đã tài trợ để bảo tồn, dịch thuật và công bố văn bản vào năm 2006.

Lý do công bố:

Đóng góp vào việc nghiên cứu lịch sử Kitô giáo sơ kỳ.

Là một ví dụ sống động về đa dạng niềm tin và quan điểm thần học trong giai đoạn hình thành Kitô giáo.

Khơi gợi lại câu hỏi về vai trò của Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, người bị xem là kẻ phản bội trong truyền thống chính thống.

 3. Nội dung gây tranh cãi

Trong văn bản này, Giu-đa không bị mô tả như kẻ phản bội, mà là người duy nhất hiểu được ý định thật sự của Chúa Giê-su.

 Giê-su được cho là nhờ Giu-đa giúp mình giải thoát khỏi thân xác để linh hồn có thể trở về cõi ánh sáng — một quan điểm phù hợp với tư tưởng ngộ đạo.

 Điều này thách thức trực tiếp giáo lý chính thống về sự phản bội và cái chết của Giê-su.

 4. Ý nghĩa hiện đại

 Sự xuất hiện của văn bản này phản ánh một làn sóng quan tâm đến các văn bản ngoài Kinh Thánh (apocryphal texts) như Phúc Âm Thomas, Phúc Âm Maria, v.v.

 Nó góp phần vào cái nhìn đa chiều hơn về lịch sử Kitô giáo, không chỉ dựa trên Kinh Thánh chính thống.

 Ngoài ra, nó khơi dậy các câu hỏi triết lý – thần học sâu sắc về vai trò của cái ác, sự phản bội và tự do ý chí.

 Kết luận

 "The Gospel of Judas" xuất hiện trở lại không phải vì nó mới, mà vì một bản sao cổ đã được tìm thấy, phục hồi và công bố vào đúng lúc con người hiện đại ngày càng cởi mở hơn với các nguồn văn bản phi chính thống. Văn bản này không làm lung lay Kinh Thánh chính thống, nhưng là một mảnh ghép quý giá trong bức tranh toàn cảnh về lịch sử đức tin và tư tưởng con người.

 PHÚC ÂM GIU-ĐA – TÓM LƯỢC NỘI DUNG

 Giới thiệu chung

 Phúc Âm Giu-đa là một văn bản cổ ngộ đạo, được cho là xuất hiện vào khoảng giữa thế kỷ II sau Công nguyên. Văn bản này được viết dưới hình thức đối thoại giữa Chúa Giê-su và Giu-đa Ích-ca-ri-ốt, và đã từng bị Giáo hội chính thống xem là tà giáo. Nội dung văn bản thể hiện một quan điểm khác biệt sâu sắc so với các Phúc Âm trong Tân Ước, đặc biệt là trong cách nhìn nhận vai trò của Giu-đa và cái chết của Chúa Giê-su.

 I. Giu-đa: Môn đồ được lựa chọn, không phải kẻ phản bội

Trong văn bản này, Giu-đa không phải là kẻ phản bội đơn thuần như cách ông được mô tả trong các Phúc Âm chính thống. Trái lại, ông được Giê-su chọn riêng và giao phó một vai trò đặc biệt: giúp Giê-su giải thoát khỏi thân xác vật chất để linh hồn Ngài có thể trở về với Cõi Thượng giới.

Giê-su nói với Giu-đa:

“Ngươi sẽ vượt trên tất cả bọn họ, vì ngươi sẽ hy sinh con người mà Ta đang mặc lấy.”

Điều này ngụ ý rằng hành động “phản bội” của Giu-đa không phải là tội lỗi, mà là một hành động cần thiết và được thấu hiểu trong bối cảnh thiêng liêng.

 II. Sự phân tách giữa thân xác và linh hồn – Tư tưởng Ngộ đạo

 Văn bản này đậm chất Ngộ đạo (Gnosticism), một trường phái cho rằng thế giới vật chất là sản phẩm của một vị thần cấp thấp (Demiurge) và rằng linh hồn con người cần được giải thoát khỏi xác phàm để trở về nguồn sáng thuần khiết.

Theo đó:

- Thế giới hiện tại là sai lầm, không phải là sáng tạo hoàn hảo của Thượng Đế.

- Giê-su đến không phải để cứu chuộc tội lỗi qua cái chết, mà để mặc khải cho những ai có khả năng tiếp nhận chân lý.

- Môn đồ chân chính không phải là người tuân theo luật lệ bề ngoài, mà là người có tri thức (gnosis) và có thể tiếp nhận những bí mật về vũ trụ và linh hồn.

 III. Phê phán các tông đồ còn lại và hình thức thờ phụng sai lạc

Phúc Âm Giu-đa thể hiện sự chỉ trích mạnh mẽ đối với các tông đồ còn lại, những người được cho là không hiểu thông điệp thật sự của Giê-su. Trong một phân cảnh, Giê-su cười nhạo họ vì họ tưởng rằng đang dâng hiến đúng cách cho Thượng Đế:

“Các ngươi đang thờ một thần linh sai lạc, thần của thế giới này.”

Theo văn bản, các tông đồ lập nên tôn giáo dựa trên nghi lễ, hy sinh động vật và luật lệ, nhưng họ không hiểu bản thể thật sự của vũ trụ và linh hồn.

 

IV. Vũ trụ quan của Phúc Âm Giu-đa: Cấu trúc các cõi trời

Văn bản mô tả một vũ trụ phức tạp, gồm nhiều thiên thể, thần linh và cõi giới. Trong đó:

- Thượng Đế chân thật (Vô Danh) ở ngoài mọi thế giới, hoàn toàn siêu việt.

- Dưới đó là hàng loạt thiên thể, bao gồm Barbelo, Adamas, và các cặp thần nam-nữ tạo ra các tầng trời.

- Demiurge (Yaldabaoth) là một vị thần cấp thấp tạo ra thế giới vật chất và bị lầm tưởng là “Chúa” của Cựu Ước.

- Giu-đa là người duy nhất được tiết lộ cấu trúc này, một cách nhìn vượt xa tầm hiểu của các tông đồ còn lại.

 V. Số phận của Giu-đa và kết thúc văn bản

Dù được Giê-su ca ngợi là người hiểu được chân lý sâu sắc, Giu-đa không tránh khỏi cái chết. Cuối văn bản, ông trao Giê-su cho các thầy tế lễ, và văn bản kết thúc bằng dòng chữ:

“Và họ bắt đầu nói chuyện với ông như thể ông là một kẻ phản bội.”

Văn bản không nói rõ Giu-đa tự sát như trong Kinh Thánh, mà kết thúc trong sự mơ hồ đầy biểu tượng, để người đọc tự suy ngẫm về cái giá của sự hiểu biết và vai trò nghịch lý của “kẻ phản bội” trong kế hoạch thiêng liêng.

Ý nghĩa thần học và triết lý

1. Giu-đa là người hiểu Giê-su sâu sắc nhất, trong khi những người còn lại chỉ hiểu bề mặt.

2. Sự phản bội không hẳn là xấu, mà là cần thiết để hoàn thành một tiến trình cao hơn.

3. Cái chết của Giê-su không phải để chuộc tội, mà để giải phóng linh hồn khỏi xác phàm – một hành động gợi lên tư tưởng siêu hình sâu sắc.

4. Văn bản đặt lại câu hỏi về bản chất của sự cứu rỗi, phản bội, niềm tin, tôn giáo có tổ chức, và cả khái niệm “Thượng Đế”. 

Kết luận

Phúc Âm Giu-đa là một cánh cửa dẫn đến một dòng tư tưởng thiêng liêng khác biệt – nơi Giu-đa không còn là kẻ phản bội, mà trở thành một người bạn tri âm với sứ mạng linh thiêng. Nó không nhằm thay thế các Phúc Âm chính thống, mà mở rộng hiểu biết về những cuộc tranh luận triết lý – tâm linh thời kỳ đầu Kitô giáo.

Sự xuất hiện trở lại của văn bản này giữa thế kỷ XXI là lời mời gọi con người hiện đại xem xét lại những định kiến tôn giáo, thấu hiểu sâu hơn về vai trò của bóng tối trong tiến trình khai sáng, và nhận ra rằng có những chân lý vượt ngoài hình thức giáo điều.